Köyünde bir ev yaptırma hayali kuran ya da bir bağ evi, bir yayla evi hayali kuranlar, bu yazıyı okumadan aman harekete geçmeyin. Hayaliniz kabusunuz olabilir.
Uzun yıllar büyük şehirlerde çalışıp didinip emekli olduktan sonra doğup büyüdüğü köye dönüp sakin bir hayat sürme hayali mi kuruyorsunuz? Akdeniz ya da Ege sahillerinde bir arsa aldınız ve yazlık mı yaptıracaksınız? Yaylada babadan-dededen kalma arazinizde bir yayla evi inşa ettireceksiniz? Aman dikkat! Daha temele kazmayı vurmadan başınıza büyük çoraplar örüyor olabilirsiniz.
Belediye alanları içerisinde bir arsaya inşaat yaptırmak için yapmanız gereken ilgili belediyeye başvurup inşaat ruhsatı almaktır. Ruhsatsız belediye sınırları içerisinde inşaat yaptırmanız kanunen yasaktır. Belediye sınırları içerisinde olmayan, kırsal alanlarda ise durum biraz değişiyor. Köylerde yeni bir ev yaptırmak istediğinizde ilk başta önemli olan husus nüfus kütüğünde nerede kayıtlı olduğunuzdur. Eğer nüfus kütüğündeki kaydınız o köy ise ( ikametgahınız değil ), köy muhtarından alacağınız, muhtarın imza ve mührü ile iki aza imzası taşıyan bir yapı izin belgesi inşaatınızı yasallaştıracaktır. Bu hak köylülere devletimiz tarafından sağlanan bir kolaylıktır ve muhtar iki kata kadar inşaatlara izin verebilir. Ancak burada bir sınırlama bulunmaktadır. Yapacağınız evin ya da inşaatın köy yerleşim alanı içerisinde yer alması gerekmektedir. Köy yerleşim alanı dışında ama köy sınırları içinde bir arazide inşaat yapmanız için muhtarın izin verme yetkisi yoktur.
ARSANIZ KÖY SINIRLARI DIŞINDAYSA?
Köy halkı dışında, dışarıdan gelip arazi satın alıp bir ev yaptırmak isteyenler için köy muhtarı inşaat yapılacak alan ister köy yerleşim alanı içinde ister dışında olsun hiçbir şekilde inşaat izni veremez. İnşaatın yapılması için bulunulan ildeki İl Özel İdaresine başvurup inşaat ruhsatı almak gerekmektedir.
Yayla vb alanlar genellikle köy yerleşim alanı olmayan yerlerdir. İmara açılmamış bir arazide inşaat yapmak için ancak çok özel durumlarda izin alınması mümkün olabilir. Bununla birlikte bu tür izinler doğrudan vatandaşa verilmemektedir. Yayla gibi kırsal bölgelerde inşaat yapmak için arazi almak isteyenler alacakları arazinin imar durumunu mutlaka kontrol etmelidir.
Köylülerin muhtardan inşaat izni almadan ve köy halkı dışındakilerin ruhsat almadan yaptıkları inşaatlar kaçak olup büyük cezalara tabidir. Bu şekilde kaçak inşaat yapan yurttaşlarımız yaptıkları binaya kapı numarası alabilmek için başvurduklarında, ilgili yasa ve yönetmelikler gereği binaya kapı numarası verilmekte, ancak kaçak işlemleri ile ceza kesilmekte ve yapılan bina yıkılabilmektedir.
Özellikle Van depremi sonrası kaçak yapılan binalarla ilgili işlemler ilgili kurumlarca çok titiz bir şekilde takip edilmeye başlanmıştır. Bu nedenle başınızın ağrımaması için durumunuza göre yapı izin belgesini veya inşaat ruhsatını mutlaka temin etmenizi önemle hatırlatmak istiyoruz.
Kaçak inşaatlara verilen para cezası inşaatın niteliğine göre değişmekte olup zaman zaman yeni bir ev inşa etme maliyetine ulaşabilmektedir. Kesilen para cezası ile yapılan kaçak inşaat yasallaşmış olmayıp yıkılabilmekte böylece bu tür inşaatı yaptıranlar hem yüklü bir para cezası ödemekte hem de yaptıkları evden olmaktadırlar.